Zapalenie tkanek okołowierzchołkowych. Co to takiego?

Zapalenie tkanek okołowierzchołkowych to stan zapalny, który może obejmować ozębną, okostną, a nawet kość wyrostka zębodołowego. Czym dokładnie objawia się to schorzenie, z czego wynika, a także jak przebiega proces leczenia?

Jakie są przyczyny zapalenia tkanek okołowierzchołkowych?

Do schorzenia zazwyczaj doprowadzają bakterie pojawiające się przede wszystkim w efekcie nieprawidłowej higieny jamy ustnej. Przyczyną niejednokrotnie jest też uraz mechaniczny, w tym złamanie korzenia zęba, wskutek czego może pojawiać się waśnie stan zapalny. Powodem może być dodatkowo nieprawidłowo przeprowadzone leczenie kanałowe, jednak ostatni z czynników ma miejsce zdecydowanie rzadziej.

Jak objawia się zapalenie tkanek okołowierzchołkowych?

Głównym symptomem wskazującym na problem jest ból, z którego złagodzeniem często nie radzą sobie nawet preparaty apteczne. Pacjenci często borykają się też z opuchlizną policzków, a nawet stanem podgorączkowym. Symptomem tego schorzenia są dodatkowo uwypuklenia na dziąśle, zazwyczaj bolesne i zaczerwienione.

Jak leczy się zapalenie tkanek okołowierzchołkowych?

Główną metodą radzenia sobie z problemem jest endodoncja zęba przyczynowego polegająca na czyszczeniu oraz płukaniu kanałów zęba. Zdarza się także, że stomatolog przepisuje pacjentowi antybiotyki, jeśli przyczyną problemu jest zakażenie bakteryjne. Konieczne może być też usunięcie zęba przyczynowego, choć ma to miejsce przede wszystkim wtedy, gdy zmiany są bardzo zaawansowane i inne metody leczenia zdają się być nieskuteczne.

Z każdej sytuacji istnieje jednak wyjście, a problemu nie należy ignorować przede wszystkim dlatego, gdyż schorzenie może mieć poważne dla zdrowia skutki. Jednym z nich jest nawet pojawienie się ropnia przerzutowego do mózgu, a także zapalenie śródpiersia.

Jak widać zapalenie tkanek okołowierzchołkowych to poważna przypadłość, której nie można bagatelizować. Często jest to wręcz niemożliwe, gdyż schorzenie jest na tyle bolesne, że utrudnia lub wręcz uniemożliwia codzienne funkcjonowanie.

Jakie są konsekwencje nieleczonego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych?

Niepodjęcie leczenia zapalenia tkanek okołowierzchołkowych może prowadzić do szeregu powikłań miejscowych i ogólnych. W pierwszej kolejności dochodzi do pogłębiania się procesu zapalnego, który może obejmować nie tylko sam wierzchołek korzenia zęba, ale również sąsiadujące struktury anatomiczne, w tym zatokę szczękową lub kość wyrostka zębodołowego. W zaawansowanych przypadkach możliwe jest przekształcenie ostrego zapalenia w postać przewlekłą, co często wiąże się z powstaniem przetok, ziarniniaków lub torbieli. Obecność przewlekłego ogniska zapalnego w jamie ustnej może również wpływać na cały organizm, zwiększając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, zapaleń stawów, a nawet powikłań nerkowych.

Czy zapalenie okołowierzchołkowe zawsze oznacza usunięcie zęba?

Wbrew obiegowej opinii, leczenie zapalenia tkanek okołowierzchołkowych nie zawsze kończy się ekstrakcją zęba. Współczesna endodoncja dysponuje szeregiem zaawansowanych technik umożliwiających skuteczne opracowanie i oczyszczenie kanałów korzeniowych nawet w złożonych przypadkach. W wielu sytuacjach możliwe jest uratowanie zęba za pomocą powtórnego leczenia kanałowego (reendo), zwłaszcza jeśli pierwotna terapia była wykonana wiele lat temu lub nie spełniała dzisiejszych standardów. Ostateczność w postaci usunięcia zęba rozważa się dopiero wtedy, gdy zawodzi leczenie zachowawcze, a zmiany zapalne prowadzą do destrukcji otaczających tkanek.

Rola diagnostyki w rozpoznaniu zapalenia okołowierzchołkowego

Skuteczna terapia tego typu zapaleń opiera się na precyzyjnej diagnostyce. Obecnie oprócz klasycznego zdjęcia RTG coraz częściej stosuje się tomografię CBCT, która pozwala na trójwymiarowe zobrazowanie struktur zęba i jego otoczenia. Dzięki temu lekarz może zidentyfikować dokładne położenie zmian zapalnych, ocenić ich rozległość oraz zaplanować najbardziej efektywny sposób leczenia. Diagnostyka odgrywa również istotną rolę w kontroli przebiegu terapii oraz monitorowaniu procesu gojenia się zmian okołowierzchołkowych po leczeniu kanałowym.